Alaplı’nın diğer adı Samako’dur

Prof. Dr. Ali Osman Özcan
17.03.2013 tarihinde verdiği konferansta Prof. Dr. Ali Osman Özcan yerel lehçelerde ve unutulmuş bazı sözcüklerin tarihsel köklerini anlatırken Alaplı hakkında şu ifadelere yer verdi:
“ Hamaz denen yerler vardır. Buradan Cemaller köyüne doğru giderseniz, Hamazbaşı diye bir yer vardır. Ekin savrulacak, rüzgarın sert estiği yerler anlamına gelir. Hamaz sözcüğü Sümerceden geliyor. Ök sözcüğü, ana anlamındadır. Anasız olana Öksüz deriz. Babasız olana ise Yetim. Bunlar tamamen birbirinden farklıdır. Hem anası, hem babası olmayana ‘Gebedek’ denir. Bunlar Türkçe sözcüklerdir. Gebedek özbeöz Türkçe olmakla birlikte, gündemden düşüyor. Ama bizim kültürümüzde vardır. Alaplı’nın diğer adı Samako’dur. Samako demir madeninin olduğu yer demektir

Dışarıdan demir mineralı getirilecekse, hiç gitmeye gerek yoktur, Ereğli’nin o taraflarından o demir madenini rahatlıkla bulursunuz. Osmanlı işletmişti, buralarda top yapacak, tüfek yapacak tesisleri de vardı. Demiri de ithal etmiyordu. Yani Samako sözcüğü Bulgarca bir sözcük. Buralarda ‘ogelen, bugelen, şugelen’ diyen adamları da biliyorsunuz. Bunlar da Türkçenin çok eski kollarından biri. Kültürümüzü biraz bilirsek başkalarına muhtaç olmamıza gerek yok.”
Alaplı

Bu bölgenin Osmanlı ordusunun avcılarını yetiştirdiğini savunan Özcan, “Bir ordu giderken bu orduyu besleyecek kasaplar, aşçılar lazım. Aşçıları Mengen civarındandır, saray aşçıları. Avcılar bu bölgedendir. Kırgızistanda, Kazakistan’da görürsünüz. Kollarında şahinler, atmacalar, doğanlar bulunan avcılar vardır. Akdoğan, karacadoğan, çakırdoğan. Soyadı çakır olanlar var. Osmanlı ordusu gidenler sadece hayvan eti değil, av hayvanlarını avlayarak orduya yiyecek sağlayan avcılar vardı.

Cebeci köyü var. Cebeci orduya yiyecek sağlayan ekip demektir. Hasbeyler köyü var. Bir de bey olması lazım. Buraya gelirken Harzemşahlar yüz erkeğin başına bir kişi tayin etmiş, ona da Bey demiştir. Anadolu’ya gelmişlerdir” dedi.

Prof. Dr. Ali Osman Özcan